Edebiyat : Kısaltmalar

Kısaltmalar Yazma kolaylığı sağlamak, yazıdan ve yerden tasarruf etmek gayesiyle kelime veya cümleler yerine kullanılan harfler veya kısa yazılışlar. Çok eski çağlara giden kısaltmalar, günümüze madeni paralardan ve yazılardan gelmiştir.

Papirus ve parşömenin gelişmesiyle, yazı da ilerlemiş ve kısaltmalar elde kopya edilmede zamandan tasarruf için kullanılmıştır. Günümüzde bilim, teknoloji ve iş hayatının gelişmesi çok farklı kısaltmaların doğmasına yol açmıştır. Fizik ve matematik gibi bazı alanlarda haflerden farklı olarak çeşitli semboller kısaltmalar için kullanılmıştır.


Önemli bazı kısaltmalar ve anlamları



A. Alay (Askeri terim), Angstrom
AA Anadolu Ajansı
AAL American Air Lines (Amerikan Hava Yolları)
ABD Amerika Birleşik Devletleri (USA)
AGİK Avrupa Güvenliği ve İşbirliği Konferansı
Adr. Adres
Alb. Albay
AMAT American Mission for Aid to Turkey (Amerika’dan Türkiye’ye Yardım Kurulu)
Amp. Amper
ANAP Anavatan Partisi
a.s. Aleyhisselam (Allah’ın selamı onun üzerine olsun)
Ank. Ankara
AP Adalet Partisi, Associated Press (Amerikan Haberler Ajansı)
Apt. Apartman
Ar.Gör. AraştırmaGörevlisi
As. Asker, askeri, askerlik (Askeri terim) Asistan
Astsb. Astsubay
AŞ,A.Ş. Anonim Şirketi
Atğm. Asteğmen
Atm. Atmosfer
AÜ Ankara Üniversitesi
BAC, B. A.C. Birleşik Arap Cumhuriyeti
BBC, B. B.C. British Broadcasting Coorparation (İngiliz Radyosu)
Bçvş. Başçavuş
BEA British European Airways (İngiliz Avrupa Hova Yolları)
BJK, B.J.K. Beşiktaş Jimnastik Kulübü
Bkz. (bkz.) Bakınız
Bl. Bölük (Askeri terim)
BI.K., Bl.K.lığı Bölük Komutanı, Bölük Komutanlığı (Askeri terim)
Bn. Bayan
Bnb. Binbaşı
Bşk. Bşk.lık Başkan, Başkanlık
Bş. Öğ. Başöğretmen
Bştbp. Baştabip
Bul. Bulvar
BÜ Boğaziçi Üniversitesi
Cad. Caddesi
C.C. Celle Celalühü (Uludur, Yücedir.)
CHP, C.H.P. Cumhuriyet Halk Partisi
CIA, C.I. A. Central Intelligance Agency (ABD Merkezi Haberalma Teşkilatı)
C.G.S. Santimetre, gram, saniye birim sistemi
CIF, c.i.f. Maliyet, sigorta, navlun (Cost. in surarance, freight)
cm. Santimetre
Cmh. Bşk. Cumhurbaşkanı
ÇEK, Ç. E.K. Çocuk Esirgeme Kurumu
Çev. Çeviri, çeviren
ÇNAEM Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi
Çvş. Çavuş
d. Dakika
DDT Dichlor-Diphenyl-Trichlor-aethan (Pire, sinek vb. yok etme ilacı)
DHMİ Devlet Hava Meydanları İşletmesi
Dipl. Diploma, Diplomalı
DM Deutsche Mark (Alman Markı)
DMO Devlet Malzeme Ofisi
DNA Deoksiribo Nükleik Asit
Doç. Doçent
DPT Devlet Planlama Teşkilatı
Dr. Doktor
DSİ Devlet Su İşleri
DTCF, D.T.C.F. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
Dz. Ataş. Deniz Ataşesi
Dz. HO Deniz Harp Okulu
Dz. K. Deniz Komutanı
Dz. Kuv. Deniz Kuvvetleri
E East, Est (Doğu)
EBK Et ve Balık Kurumu
Ecz. Eczane
Ed. F. Edebiyat Fakültesi
Ef. Efendi, Efrat (As.)
EFTA European Free Trade Association (Avrupa Serbest Ticaret Ortaklığı)
EGO, E.G.O. Elektrik Gaz Otobüs İşletmeleri (Ankara Belediyesi)
EKG Elektrokardiyografi
EOKA Ethnike Organosis Kypriotikes Apelentberoseos (Kıbrıs’ta Rum Çete Örgütü)
ESHOT Elektrik Su Havagazı Otobüs Tramvay İşletmeleri (İzmir Belediyesi)
FAO Food and Agriculture Organization (Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü) (Roma’da)
FB., F. B. Fenerbahçe Spor Kulübü
FBI Federal Bureau of Investigation (Amerikan Milli Emniyeti)
FIFA Federation Internationale de Football Association (Milletlerarası Futbol Federasyonu)
FIS Federation Internationale de Ski: (Milletlerarası Kayakçılar Federasyonu)
FKB Fizik, Kimya, Biyoloji
FOA Froeign Operations Administration (Amerika’nın yabancı devletlere yardım fonu)
Gal. Galon
Gmr. Gümrük
Gn. Kur. Genel Kurmay
Gön. Gönderen
g. Gram
Gram. Gramer Dilbilgisi
GS., G.S. Galatasaray Spor Kulübü
H. Hidrojen, Hicri
HO, H.O. Harp Okulu
HP Beygirgücü
Hrk. Bşk., Bşk.lığı Harekat Başkanı, Başkanlığı
Hrp. T. D. Bşk., Bşk.lığı Harp Tarihi Dairesi Başkanı, Başkanlığı
Hst. Hastane
Hst. Bş. Hek. Hastane Başhekimi, Başhekimliği
Hv. Hava
Hv. Kuv. Hava Kuvvetleri
Hz. Hazret veya hazretleri
ICAO International Civil Avation Organization (Milletlerarası Sivil Havacılık Teşkilatı)
IMCO Inter-Governmental Maritime Consultavive Organization
(Milletlerarası Denizcilik Danışma Teşkilatı)
IMF International Monetary Fund (Milletlerarası Para Fonu)
INS International News Service (Milletlerarası Haber Servisi)
IRO International Refugee Organization (Milletlerarası Mülteci Teşkilatı)
İHA İhlas Haber Ajansı
İÜ İstanbul Üniversitesi
İTÜ İstanbul Teknik Üniversitesi
İmp. İmparator
Kd. Kıdemli
kg. Kilogram
Khz. Kilohertz
KİT Kamu İktisadi Teşekkülleri
KKK Kara Kuvvetleri Komutanı
K. Kuv. Kara Kuvvetleri
Kl. Kilolitre
KLM Koniklijke Luchtvaart Maatschappij (Hollanda Kraliyet Hava Yolları)
km. Kilometre
Koll.Şti. Kollektif Şirketi
Kom. Komisyon
Kom.Şti. Komandit Şirket
Kor. Kolordu
Kora. Koramiral
Korg. Korgeneral
krş Kuruş, Karşılaştırınız
KS, K.S. Kuddise Sirruh
Kur. Kurmay
Kur. Bşk. Kurmay Başkanı
Log. Logaritma
lt. Litre
Ltd. Limited
Ltd. Şti. Limited Şirketi
Lv. Levazım
Lv. Sa. Al. Kom. Levazım Satım Alma Komisyonu
M., MÖ, M.Ö. Milat, Miladi, Milattan önce
m., m Metre
mad. Madde
Md. Müdür
M. E. B. Milli Eğitim Bakanlığı
mg. Miligram
MİT Milli İstihbarat Teşkilatı
mm., Milimetre
MHP Milliyetçi Hareket Partisi
MSP Milli Selamet Partisi
Mrşl. Mareşal
MS, M.S. Milattan Sonra
MTA Maden Tetkik Arama (Enstitüsü)
MTTB Milli Türk Talebe Birliği
Mu. Muhabere
Müh. Mühendis
Mv. Hast. Mevki Hastanesi
N North (Kuzey)
NASA National Aeroautics And Space Administialion (ABD Milli Havacılık ve Feza Dairesi)
NATO North Atlantic Treaty Organization (Kuzey Atlantik Paktı Teşkilatı)
No. Numara
O.W. Ouest West: Batı
ODTÜ Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Onb. Onbaşı
Opr. Operatör
Or. Oramiral
Ora. Oramiral
Ord. Ordinaryüs
Ord. Prof. Ordinaryüs Profesör
Org. Orgeneral
Ort. Ortaklık
Oto. Otomobil
Öğ. Öğretmen
Öğr. Öğrenci
ölm. Ölüm, Ölümü
Ör. Örnek
P. Polis
PK, P.K. Posta Kutusu
Prof. Profesör
Pş. Paşa
PTT Posta Telgraf Telefon (İdaresi)
Rd. Radar
RNA Ribo Nükleik Asit
r. Yarıçap
r.anh, r.anha Radıyallahü anh, anha (Allah ondan razı olsun)
r.aleyh Rahmetullahi aleyh (Allahü tealanın rahmeti onun üzerine olsun)
S South (Güney)
s. Sayfa
sa. Saat
SABENA Société Anonyme Belge D’Expolitation da la Navigation Aérienne (Belçika Hava Yolları)
s.a.v Sallallahü aleyhi ve sellem (Ona hayır dualar olsun)
Sb. Subay
Sin. Sinüs
SSCB Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği
SEATO Sout East Asia Treaty Organization (Güneydoğu Asya Antlaşması Teşkilatı)
sm., cm. Santimetre
s. Saniye
Sok. Sokak
SOS, S.S.S. Save Our Souls (Denizde milletlerarası acele yardım isteme imdat işareti)
Şb. Şube
Şrt. Şirket
TAO Türk Anonim Ortaklığı
TASS Telgrafneo Agenstsvo Soveteskovo Soyuza (Rus Haber Ajansı)
TAŞ, T. A.Ş. Ticaret Anonim Şirketi
Tb. Tabur
Tbp. Tabip
TBMM, T. B.M.M. Türkiye Büyük Millet Meclisi
TC Türkiye Cumhuriyeti
TCDD, T.C. D. D. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları
TCK Türk Ceza Kanunu
Tel. Telefon
Telg. Telgraf
TGRT Türkiye Gazetesi Radyo Televizyonu
Tğm. Teğmen
THA Türk Haberler Ajansı
THK Türk Hava Kurumu, Türk Hukuk Kurumu
THY Türk Hava Yolları
TKİ Türkiye Kömür İşletmeleri
TL Türk Lirası
TMMOB Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği
TMO Toprak Mahsülleri Ofisi
TNT Trinitrotoluen (Dinamit)
TRT Türkiye Radyo Televizyon Kurumu
TPAO Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı
Tug. Tugay
Tuğg. Tuğgeneral
Tümg. Tümgeneral
TV Televizyon
UFO Unidentified Flying Obsect (Bilinmeyen Uçan Cisim)
UNESCO United Nations Educational Scientific and Cultüral Organization
(Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Teşkilatı)
UNİCEF United Nations International Children’s Emergency Fund
(Birleşmiş Milletler MilletlerarasıÇocuklara Acil Yardım Fonu)
UP United Press (Associations) (Amerikan Haberler Ajansı)
UPU Universal Postal Union, Union Postale Universelle (Milletlerarası Posta Birliği)
USA United States of America (Amerika Birleşik Devletleri)
Uzm. Uzman
Üçvş. Üsçavuş
Ütğm. Üsteğmen
V Volt
vb. ve benzeri, ve bunun gibi, ve başkaları
vd. Ve devamı
Vet. Veteriner
vs. ve saire
W West (batı), Watt
WB World Bank (Dünya Bankası)
WHO World Health Organization (Dünya Sağlık Birliği)
WHO Word Meteorological Organization (DünyaMeteoroloji Birliği)
Yd. Yedek
Yd. Sb. Yedek Subay
Y. Müh. Yüksek Mühendis
Yb. Yarbay
yy. Yüzyıl
Yzb. Yüzbaşı
Yrd. Doç. Yardımcı Doçent

Açılımını merak ettiğiniz kısaltmaları http://sozluk.turkcebilgi.com da aratabilirsiniz.