Bilgisayar : UNIX

UNIX, 1969 yılında, Ken Thompson tarafından Bell Laboratuvarlarıda geliştirilmiş, çok kullanıcılı, çok görevli yapıyı destekleyen bilgisayar işletim sistemidir.

Günümüzde Windows tabanlı sistemlerden sonra en çok kullanılan ve kökleri UNIX'e dayanan işletim sistemi GNU/Linux'tur.

UNIX türevi işletim sistemleri çok işlemcili çok pahalı makinalardan, tek işlemcili basit ve çok ucuz ev bilgisayarlarına kadar pek çok cihaz üzerinde çalışabilen esnek ve sağlamlığı çok değişik koşullarda test edilmiş sistemlerdir.

UNIX tarihindeki önemli isimler:


Brian Kernighan
Dennis Ritchie
Ken Thompson
Bill Joy
Richard Stallman
Linus Torvalds
Steve Jobs

UNIX işletim sisteminden türemiş ve günümüzde kullanılmakta olan UNIX uyumlu birkaç önemli işletim sistemi (ticari ve bedelsiz olanlar bir arada):


Solaris
AIX
HP-UX
IRIX
FreeBSD
NetBSD
OpenBSD
GNU/Linux

Unix işletim sistemi C programlama dilinde yazilmiştir.Unix çekirdegi 10 bin satirlik C programlarindan ,bin satirlik kismi da assembler ile yazilmiştir.Unix üç ana bölümden oluşmaktadir.Bunlar; çekirdek(kernel),kabuk(shell) ve programlardir.

Çekirdek bilgisayara erişimi denetler,bilgisayarin bellegini denetler,dosya sisteminin bakimini yapar ve kullanicilar arasinda kaynaklarinin bölüşümünü saglar. Kabuk , kullanici ile işletim sistemini arasindaki baglantiyi kurar.Komut yorumlayicisi olarak da tanimlanabilir.Terminalden girilen komutlari okur,yorumlar ve diger programlari çaliştirarak kütüklere erişebilecek veya çikti saglayabilecek biçime dönüştürür.

Unix işletim sisteminde üç tür dosya vardir.(siradan dosyalar,dizinler,özel dosyalar)

Sıradan dosyalar okunabilir ve yazılabilir.Dizin ilişkili dosya sayılarını içeren süper dosyalardır.Tüm dizinler kökün alt dizinleridir.Kök altında etc,bin,dev,lib,tmp gibi dizinler yanısıra kullanıcı tanımlı dizinler yer alabilir.Özel dosyalar fiziksel cihazlara karşılık gelip onları işletim sistemine tanıtır.Özel dosyalar /dev dizini içinde yer alır.

Sistem yöneticisi unix'in tüm kaynaklarına ulaşabilen kişidir.İzin vermediği kullanıcılar sisteme giremezler.Sistem açıldığında sistem yöneticisi root bağlantı ismiyle bağlanır.Doğru parolayı yazarsa ekranda ,normal kullanıcı ise $ işareti görünür.Sistemden çıkmak için ctrl ve d tuşlarına basmak yada “exit “yazmak yeterlidir.
Kaynaklar
http://www.enderunix.org/docs/nixt/
http://www.enderunix.org/docs/enixt/
http://www.bell-labs.com/history/unix/